printlogo


گرد و غبار، مهمان ناخوانده استان  در یک دهه اخیر

خراسان شمالی در سال‌های اخیر به طور میانگین بین ۴۰ تا ۵۰ روز هوای ناسالم و گاهاً خیلی ناسالم را تجربه می‌کند
معاون پایش اداره کل محیط زیست خراسان شمالی بر ضرورت تجدید ممیزی مراتع در این استان تاکید کرد. «حسین هراتی» در گفت‌وگو با ایسنا درباره تغییر اقیلم روی محیط  زیست این استان اظهار کرد: از آخرین ممیزی، بیشتر مراتع استان حدود ۲۰ سال می گذرد و لزوم تجدید ممیزی با توجه به گذشت دو دهه و کاهش شدید پوشش گیاهی این مراتع بسیار ضروری است. وی با اشاره به این که گرد و غبار حاصل از تغییر اقلیم، مهمان ناخوانده این استان طی یک دهه اخیر است، گفت: در حالی استان خراسان شمالی با میانگین بارندگی بلند مدت ۲۵۰ میلیمتر این سال‌ها میزبان گرد و غبار است که  ۲۰ سال قبل تصور چنین روزهایی برای این خطه غیر ممکن بود. «هراتی» افزود: خراسان شمالی در سال‌های اخیر به طور میانگین بین ۴۰ تا ۵۰ روز هوای ناسالم و گاهاً خیلی ناسالم را تجربه می‌کند، این در حالی است که تا چند دهه پیش، همگی این استان را نسبت به عرض‌های جنوبی تر خراسان بزرگ منطقه‌ای سرسبز با آب و هوای مطلوب می‌شناختند. وی ادامه داد: امروزه در کنار تغییر اقلیم، برداشت بی‌رویه از منابع طبیعی از جمله مراتع، آب‌های سطحی و به خصوص زیرزمینی و بهره‌کشی بیش از حد از محیط زیست، زنگ خطر تهدید جوامع انسانی و گونه‌های جانوری و گیاهی را به صدا در آورده است. این مقام مسئول بیان کرد: شخم و شیار اراضی، استفاده بیش از حد از مراتع و برداشت بی‌رویه منابع آب‌ها در خراسان شمالی، این استان را به رده‌های بالای جدول در شاخص فرسایش خاک در کشور تبدیل کرده است. وی تصریح کرد: بر اساس مطالعات انجام شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست درسال ۱۳۹۸ حدود ۱۰ درصد از مساحت این استان را کانون‌های گرد غبار تشکیل می‌دهند؛ این کانون‌ها که بیشتر در مناطق جنوبی استان متمرکز شده‌اند منبع تولید گرد و غبار داخلی استان هستند که در صورت عدم مدیریت چرا در این مناطق، سطح آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. معاون پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی افزود: حدود ۷۵ هزار هکتار از کانون‌های گرد و غبار استان در مناطق تحت مدیریت محیط زیست واقع شده که با توجه به کاهش شدید میزان بارندگی و شکنندگی مراتع این مناطق، لزوم مدیریت چرا در این مراتع بیش از پیش اهمیت داشته، به گونه ای که ظرفیت چرایی این مراتع به نصف کاهش پیدا کرده است. وی گفت: در هشت سال اخیر حدود ۴۰۰۰ واحد دامی از دامداران تحت عنوان حقوق عرفی از دامداران منطقه خریداری و دام از مراتع خارج شده اند. حدود ۱۰ هزار واحد دامی هنوز از مراتع منطقه میاندشت استفاده می‌کنند که مدیریت چرا و خروج دام از آن‌ها ضروری است. با خروج دام از مراتع، فرصت رشد مجدد گونه‌های گیاهی و زمینه کاهش تولید گرد و غبار از این مناطق فراهم می‌شود. «هراتی» تاکید کرد: علاوه بر کانون‌های گرد و غبار داخلی استان و استان‌های مجاور، صحرای قره‌قوم ترکمنستان نیز در سال‌های اخیر، مناطقی از خراسان شمالی را متأثر کرده است، به گونه‌ای که شاخص آلودگی هوا برای ساعاتی در روزهای محدودی به عدد ۵۰۰ نیز می‌رسید و در حقیقت از مرز خطرناک هم رد می‌شد.