سلامت نامه
غذاهای ممنوعه در دوران بارداری
مصرف یک سری از مواد غذایی به دلیل ترکیبات مضری که دارند در دوران بارداری ممنوع است. اجتناب از برخی غذاها در دوران بارداری برای محافظت از سلامت کلی از مادر باردار و ایمنی جنین در حال رشد ضروری است. آن چه می‌خورید و تغذیه سالم در بارداری مهم است، اما آن چه نمی‌خورید نیز به همان اندازه اهمیت دارد. دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، نکاتی کلیدی در خصوص تغذیه مادران را در دوران بارداری به این شرح منتشر کرده است:
- در بارداری، پرهیز از برخی غذاها برای محافظت از سلامت مادر باردار و فرزندتان ضروری است .
- هم مادر باردار و هم جنین در حال رشد به ویژه در برابر بیماری‌های ناشی از غذا آسیب‌پذیر هستید .
- از غذاهای نپخته و غیرپاستوریزه مانند سوشی، شیر خام و پنیرهای نرم غیرپاستوریزه خودداری کنید .
- میوه‌ها و سبزیجات را قبل از خوردن کاملاً بشویید .
- مصرف کافئین را محدود کنید و از ماهی‌های پرجیوه پرهیز کنید .
- از غذاهایی که حالتان را بد می‌کنند اجتناب کنید.
- در حالی که هورمون‌های در حال نوسان شما ممکن است غذاهای مورد علاقه و ترجیحات شما را تغییر دهند، جنین شما مواد مغذی، سموم و افزودنی‌هایی را که مصرف می‌کنید جذب می‌کند.
فهرست غذاهای ممنوعه در بارداری:
ماهی دودی: از ماهی دودی مانند تن یا سالمون دودی به دلیل خطر احتمالی آلودگی به لیستریا خودداری کنید؛ ماهی‌های پرجیوه: ماهی‌های پرجیوه که باید از آن ها پرهیز کرد شامل تن چشم‌درشت و شاه ماهی خال‌خالی؛ غذاهای خام یا نیم‌پز؛ ماهی خام(سوشی)؛ تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز؛ گوشت خام یا نیم‌پز؛ شیر و پنیر غیرپاستوریزه؛ از مصرف پنیرهای نرم مانند فتا و پنیر بز هم خودداری کنید؛ از جگر و گوشت شکار مانند غاز یا قرقاول پرهیز کنید؛ مصرف کافئین را به کمتر از 200 میلی‌گرم در روز محدود کنید؛ جوانه‌های یونجه، شبدر، تربچه و ماش را به صورت خام مصرف نکنید.
جایگزین‌های سالم:
- به جای سوشی از غذاهای دریایی پخته استفاده کنید.
- پنیرهای پاستوریزه مانند چدار را جایگزین پنیرهای نرم کنید .
- قهوه بدون کافئین را امتحان کنید.
کلیشه/ خوب است بدانیم
خرید آگاهانه و نگهداری درست مواد غذایی
مدیر نظارت و ارزیابی فراورده‌های خوراکی آشامیدنی آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، خرید آگاهانه و نگهداری درست مواد غذایی را ضامن سلامت خانواده‌ها ذکر و شیوه های نگهداری مواد غذایی را تشریح کرد. دکتر «طاهره عربی» اظهار کرد: ایمنی غذا فقط یک مسئولیت سازمانی نیست بلکه مسئولیتی است که از سفره‌های خانواده‌ها آغاز می‌شود. هر شهروند با رعایت اصول ساده‌ای همچون بررسی تاریخ انقضا، اجتناب از خرید مواد غذایی فله‌ای بدون برچسب و نگهداری صحیح مواد در یخچال می‌تواند نقش مؤثری در سلامت خود و خانواده‌اش ایفا کند. وی با اشاره به گرمای هوا و افزایش احتمال فساد مواد غذایی به‌ویژه در فصول گرم اضافه کرد: نگهداری مواد غذایی فاسدشدنی مانند لبنیات، گوشت، سوسیس و کالباس در دمای مناسب و کوتاه کردن زمان نگهداری، از بروز مسمومیت‌های غذایی جلوگیری می‌کند. مدیر نظارت و ارزیابی فراورده های خوراکی آشامیدنی آرایشی و بهداشتی تأکید کرد: شهروندان باید هنگام خرید از فروشگاه‌ها یا سوپرمارکت‌ها به سلامت ظاهری بسته‌بندی، شرایط نگهداری فروشنده و وجود نشان سیب سلامت توجه ویژه داشته باشند. وی همچنین به خطر پنهان ورود میکروپلاستیک‌ها از طریق ظروف نامناسب اشاره و بیان کرد: استفاده مداوم از ظروف پلاستیکی بی‌کیفیت یا حرارت‌دیده، به‌ویژه در مایکروویو یا برای نگهداری غذاهای داغ می‌تواند باعث آزاد شدن ذرات ریز پلاستیکی شود که وارد زنجیره غذایی و بدن انسان می‌شوند. این ذرات ریز که به آن‌ها میکروپلاستیک گفته می‌شود با برخی بیماری‌های مزمن و اختلالات هورمونی ارتباط دارند. دکتر «عربی» ظروف مناسب برای نگهداری غذا را چنین برشمرد و گفت: بهترین انتخاب برای نگهداری مواد غذایی به‌ویژه غذاهای داغ یا ترش، ظروف پیرکس است. ظروف استیل با در مناسب هم مقاوم، پایدار و ایمن برای مواد خشک یا سرد هستند. وی با اشاره به پلاستیک‌های دارای نشان استاندارد و BPA-Free، ادامه داد: در صورت نیاز به ظروف پلاستیکی، حتماً نوع باکیفیت و مخصوص نگهداری غذا استفاده شود، نه ظروف بازیافتی یا عمومی.