فروردین 1395 بود که یک طرح جدید برای رشد نرخ مطالعه ارتقای فرهنگ کتابخوانی از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آغاز شد؛ طرحی به نام «کتابخوان ماه» که از همان ماه تاکنون که 105 ماه می گذرد هر ماه بین 4 تا 5 عنوان کتاب با موضوعات گوناگون و برای گروه های سِنی مختلف و با توجه به مناسبت های ماه معرفی می شود. علاقه‌مندان به کتابخوانی از جمله در همین استان خودمان، خراسان شمالی، می‌توانند با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی و امانت گرفتن کتاب‌های این طرح، آن ها را مطالعه کنند و همراه دیگر افرادی شوند که این کتاب ها را در سبد یک ماهه مطالعاتی خود قرار داده اند. اگر در طرح کتابخوان ماه به طور میانگین 4 کتاب در هر ماه معرفی شده باشد -که البته برخی ماه ها 5 عنوان هم معرفی شده است – می توان گفت که حداقل 420 عنوان کتاب طی 8 سال و 9 ماه از آغاز اجرای طرح یاد شده معرفی شده است. ما نیز در روزنامه «خراسان شمالی» سعی کرده ایم طی سالیان اخیر به طور خلاصه کتاب های طرح کتابخوان ماه را معرفی کنیم. برای آخرین ماه پاییز 1403 هم 4 عنوان کتاب این طرح را مرور خواهیم کرد. منابع طرح کتابخوان ماه ویژه آذر ۱۴۰۳، شامل کتاب‌های «فاطمه سلام ا... علیها اسوه بشر»، «ستاره ثریا»، «شب یلدا»، «صعود چهل‌ساله2(در نزدیکی قله)» و است که در ادامه بیایید خلاصه ای از آن ها را بخوانیم.

فاطمه سلام ا... علیها اسوه بشر
پدیدآور:‌ عبدا... جوادی آملی
ناشر: مرکز نشر اسراء
تعداد صفحات: ۲۵۹

آیت ا... «جوادی آملی» با تبحر و تخصص کم‌نظیر خود بر معارف قرآنی و نیز تسلط بر گنجینه‌ روایی شیعه و سنی و البته فضای معنوی و سبقه‌ عرفانی‌شان زمانی که بناست درباره‌ دردانه‌ هستی، ناموس دهر، ام ابیها، حضرت فاطمه زهرا سلام ا...علیها سخن گویند، حاصل کتابی خواهد شد غنی از معارف ناب و کمتر شنیده شده. برای کسانی که مشتاق فهم عمیق و نسبتاً جامع از این شخصیت بی‌نظیر تاریخ هستی پیدا کنند، این اثر یکی از بهترین گزینه‌هاست. مطالب کتاب در پنج بخش گردآوری شده است؛ بخش نخست ضرورت شناخت اهل بیت علیهم‌السلام را تبیین می‌کند؛ بخش دوم برخی از برجسته‌ترین فضایل بی‌نظیر حضرت فاطمه سلام‌ا...‌علیها را به گواه منابع شیعه و سنی نقل می‌کند که برخی از آن‌ها کمتر شنیده شده است و در آن موارد هم که شنیده شده نکات نابی ارائه شده که باعث درک و شناخت عمیق‌تر مخاطب از حضرت فاطمه زهرا سلام ا...علیها می‌شود. بخش سوم کتاب از نظر علمی شاید بشود گفت کم‌نظیرترین و مهم ترین بخش کتاب است، چراکه برخی از مهم ترین سوره‌ها و آیاتی که مرتبط با شخصیت حضرت فاطمه زهرا سلام‌ا...‌علیها است ذکر و توضیح داده شده است. بخش چهارم کتاب اما کاربردی‌ترین فصل کتاب است، فصلی که برخی از مهم ترین شاخصه‌های سیره‌ بندگی و معرفتی؛ سیره‌ تربیتی و همسرداری و سیره‌ سیاسی و اجتماعی حضرت فاطمه زهرا سلام‌ا...‌علیها را تبیین کرده‌اند. بخش پایانی کتاب هم به پاسخ به برخی از متداول‌ترین پرسش‌ها در خصوص شخصیت زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام‌ا...‌علیها اختصاص یافته است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: از نگاه فاطمه سلام‌ا...‌علیها اگر اصحاب، تساهل و کاهلی را کنار نهاده و به طور جدی در برابر انحراف‌ها ایستادگی می‌کردند، مشکلات برطرف می شد و امور طبق روال صحیح جریان می‌یافت. چنان که آن حضرت در میان احتجاج خود علیه خلیفه به خاطر غصب فدک و رضایت عملی آن‌ها به غصب خلافت به شدت مهاجران و انصار را شماتت کردند. هنگامی که زنان مهاجر و انصار به عیادتش آمدند نیز تقریباً از آغاز تا پایان سخنانش شوهرانشان را به شدت ملامت فرمود و در پایان بیاناتش عواقب شوم بی‌توجهی آنان به وصایای الهی پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله در مورد خلافت را متذکر شده و آنان را از آینده‌ای پر از زورگویی و هرج و مرج بیمناک ساخت. این حرکت فاطمه سلام‌ا...‌علیها، توفانی در درون خانه‌های مدینه به پا نمود. سوید بن غفله می‌گوید: زن‌ها سخنان فاطمه سلام‌ا...‌علیها را برای شوهرانشان نقل کردند و آن‌ها برای عرض پوزش نزد آن حضرت آمده و گفتند:‌ اگر ابوالحسن قبل از بیعت با دیگری این مطالب را برای ما می‌گفت، کسی را بر او ترجیح نمی‌دادیم.... حضرت زهرا سلام‌ا...‌علیها اما عذر آنان را نپذیرفت و در فرازی از سخنان خویش در پاسخ به آن‌ها فرمود: شما در حالی با دیگری بیعت کردید که هنوز از عهد و قرار و بیعت شما در غدیر چیزی نگذشته بود... هنوز حتی پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله دفن نشده بود که هر چه خواستید کردید و بهانه آوردید که از فتنه می‌ترسید؛ اما در آتش فتنه سقوط کردید و به راستی که... شما کجا و خواباندن فتنه کجا؟(ص۱۷۷ تا ۱۷۹) 


ستاره ثریا(داستان‌هایی از ایرانیان و افتخارات اسلامی‌شان)
پدیدآور:‌ محسن نعماء
ناشر: جمال
تعداد صفحات: ۱۷۶
در بخشی از مقدمه‌ کتاب نویسنده‌ چنین بیان کرده است: «ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که هر کسی در جهان می‌خواهد کشورش و ملتش را به رخ دیگران بکشد. هر کسی می‌خواهد بگوید کشور من و نژاد من، از همه‌ کشورها و نژادها بالاتر است... اما خداوند در قرآن کریم، نه تمدن کهن، نه پادشاهان باستانی، نه آثار تاریخی و... هیچ‌یک را به تنهایی باعث افتخار نمی‌داند. آن چیزی که باعث بهتر بودن مردمی بر مردم دیگر می‌شود، انسانیت و تقواست، نه رنگ پوست و نژاد و.... خداوند فرموده: «بهترین شما کسی است که تقوای بیشتری داشته باشد.» پس رفیق گلم، الآن می‌خواهم بگویم ... ایران عزیز ما، با خیلی از کشورها فرق زیادی دارد و چندین سر و گردن از خیلی کشورها بالاتر است؛ نه به خاطر تمدن کهن‌ و آثار تاریخی‌ و این‌جور چیزها، بلکه به خاطر فهم‌شان، ادب‌شان، ایمان‌شان، اخلاق‌شان، انسانیت‌شان، علم‌شان، شجاعت‌شان، حق‌طلبی‌شان و.... درست است که این چیزها در دیگر کشورها هم هست، اما نه به اندازه ایران ما. در این کتاب خوش‌خوان، با مستنداتِ حقیقتی بزرگ درباره ایران و ایرانی، بیشتر آشنا می‌شویم؛ از جایگاه بلند ایرانیان در نزد خدا و اولیای خدا و شخصیت‌های برجسته‌ تاریخ ایران‌زمین و نقش ایران و ایرانیان در گسترش فرهنگ اسلام و انسانیت در جهان، از قبل از ظهور اسلام تا ظهور امام زمان(عجل ا... تعالی فرجه الشریف). در بخشی از کتاب می‌خوانیم: امام صادق علیه‌السلام درباره قیام‌کنندگان علیه بنی‌اسرائیل بعد از طغیان و فساد دوم، سه بار می‌فرمایند:‌ «به خدا قسم، آن‌ها اهل قم هستند(کنایه و استعاره از ایرانی‌ها). همچنین از پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله نیز روایت شده که افرادی با پرچم‌های سیاه از خراسان(ایران) قیام می‌کنند و هیچ چیز جلودار آن‌ها نیست تا این که وارد بیت‌المقدس می‌شوند و آن‌جا را فتح می‌کنند.  از امیرمؤمنان علیه‌السلام نیز روایت شده است که: افرادی با پرچم‌های سیاه از خراسان(ایران) قیام می‌کنند... و وارد بیت المقدس شده و آن‌جا را فتح می‌کنند و زمینه حکومت مهدی عجل‌ا...‌فرجه‌الشریف را فراهم می‌کنند.(ص۱۴۳ تا ۱۴۷)

شب یلدا
پدیدآور:‌ احمدرضا احمدی
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
تعداد صفحات: ۳۲
این اثر ضمن معرفی شب یلدا و برخی ویژگی‌ها، آداب و رسومش به مخاطب کودک، به زیبایی، با لطافت و بیانی غیرمستقیم حامل یک پیغام مهم است؛ این که هر کس بداند، آن چه که دارد چقدر ارزشمند است! کودک در خواب بلند شب یلدا، در رؤیای خودش می‌بیند که اسم ندارد، به دنبال اسم خود می‌گردد؛ برادر می‌گوید تو دریایی، اما می‌بیند دریا چیزی نیست که دلش بخواهد باشد؛ خواهر می‌گوید تو درختی، اما می‌بیند که سکون درخت را نمی‌پسندد؛ پدر می‌گوید رود هستی، اما رود وطنی ندارد و همواره در حرکت است؛ مادر به او می‌گوید تو ستاره‌ای، اما نمی‌خواهد همچون ستاره از زمین و عزیزانش دور باشد و ... در نهایت این پدربزرگ است که با صدایی مهربان، پسرک را با نام خودش صدا می‌زند، او بیدار می‌شود و شادمان است که خودِ خودش است و نام خودش را دارد و این گونه است که او به داشته‌اش شاد است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: خواب می‌دیدم برف می‌بارید. پدربزرگ را کنار پنجره دیدم. خواستم پدربزرگ را صدا کنم و بگویم که با همه‌ نام‌های خوبی که در دنیا وجود دارد، من، بی‌نام مانده‌ام ... اما، در همین هنگام با صدای گرم پدربزرگ از خواب بیدار شدم... پدربزرگ من را صدا می‌کرد؛ من را با نام واقعی خودم صدا می‌کرد؛ من را با نامی که دوست داشتم و خودم بودم صدا می‌کرد.(ص۲۸ و ۲۹)
​​​​​​​
صعود چهل‌ساله2(در نزدیکی قله)
پدیدآور: جمعی از نویسندگان، زیر نظر سید محمدحسین راجی
ناشر:‌ اندیشکده راهبردی سعداء
تعداد صفحات: ۳۷۲

«صعود چهل‌ساله۲» بنا دارد تا با تکیه بر ملاک‌های بین‌المللی، اثبات نماید که جمهوری اسلامی راه پرافتخاری را طی کرده و در حال صعود به قله‌هاست. پاسخ به پرسش‌های ذهن مردم در مورد صعود کشور بسیار ضروری است که در کتاب «صعود چهل ساله۲، در نزدیکی قله» به آن پاسخ داده می‌شود. در این اثر سعی شده به چنین پرسش‌هایی مبنایی پاسخ داده شود: ریشه‌ مشکلات کشور چیست؟ مسیر به سمت قله کدام است؟ به‌راستی آیا قطار جمهوری اسلامی ایران از ریل خارج نشد؟ آیا مسائل کشور از قبیل کاهش ارزش پول و غیره، طبیعی است؟ و پرسش‌های دیگر؛ پاسخ به این پرسش‌ها نیازمند منظومه جدید فکری است. در کتاب «صعود چهل‌ساله۲»، پژوهش جدیدی آغاز شد و به مقایسه‌ روند کشورهای ابرقدرت دنیا از دره تا قله و تطبیق حرکت آنان با جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است. این پژوهش به صورت مدون مراحل صعود کشورها، بیراهه‌ها، موانع طبیعی و غیرطبیعی این مسیر را بررسی و اثبات کرده که ریل‌گذاری ایران کاملاً صحیح و در راه رسیدن به اوج است؛ یعنی همان نکته مهمی که رهبر معظم انقلاب اسلامی از آن چنین یاد می‌کند: «ما فصل مشبعی را حرکت کردیم. این سربالایی، این شیب تند را عبور کردیم، به قله ها نزدیک شدیم.» در بخش نخست کتاب مراحل صعود ابرقدرت‌هایی نظیر هلند، بریتانیا، آمریکا و آلمان و در بخش سوم نیز روند افول ابرقدرت‌هایی نظیر هلند و بریتانیا بررسی شده است. در بخش دوم مسیر طی شده برای تبدیل شدن به ابرقدرت از دوران قاجار تاکنون بررسی‌ تطبیقی شده؛ فصل چهارم به تفاوت‌های بنیادین پیشرفت اسلامی با توسعه‌ی غربی پرداخته و فصل پایانی کتاب به بیراهه‌ای به نام خام‌فروشی و ارزیابی مظهر این بیراهه یعنی عربستان سعودی پرداخته است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: دیدگاه جیمز پتراس در مورد افول آمریکا با استدلال صدمات لابی صهیونیسم بر آمریکا: جیمز پتراس استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه بیرمنگام، صدها مقاله و ده‌ها عنوان کتاب به رشته تحریر درآورده است.
 یکی از زمینه‌های تحقیقات پتراس، نقش لابی صهیونیسم در سیاست خارجی آمریکاست و او سیاست‌های تحمیل شده از سوی این لابی را عاملی می‌داند که موجب زوال قدرت آمریکا می‌شوند. پتراس در کتابی به نام «صهیونیسم، نظامی‌گری و افول قدرت آمریکا» به تفصیل به روشنگری درباره نقش لابی صهیونیسم در نظامی‌گری‌های آمریکا در منطقه پرداخته و بعد از آن به توضیح درباره عواملی پرداخته که موجب از بین رفتن قدرت آمریکا در دنیا می‌شود. به باور او بعد از پایان جنگ جهانی دوم، اروپای غربی ژاپن و اخیراً چین و روسیه به سمت شکوفا کردن قابلیت‌های اقتصادی خودشان حرکت کردند، در حالی که آمریکا با حرکت به سمت منافع لابی صهیونیسم به نظامی‌گری روی آورد. لذا همین عامل باعث زوال قدرت آمریکا خواهد شد. (ص ۳۰۶)