در بازدید وزیر جهادکشاورزی از «تخت میرزا»ی اسفراین مطرح شد:

تصمیماتی برای حمایت از عشایر

نویسنده:

مترجم:


حضور بی‌واسطه وزیر جهاد کشاورزی در سیاه‌چادرهای عشایری «تخت میرزا»ی اسفراین در خراسان شمالی، آغاز راهی است که حکمرانی میدانی دولت را از دل ایل به صحنه تصمیم‌سازی‌های کلان می‌رساند؛ حکمرانی ای‌ که در آن مردم محور اصلی و همراه همیشگی مسئولان برای ساختن آینده‌ای بهتر هستند. به گزارش ایرنا، کاروان وزیر جهاد کشاورزی، صبح روز جمعه نهم خردادماه راهی منطقه سخت‌گذر و عشایرنشین تخته میرزا در اسفراین خراسان شمالی شد؛ منطقه‌ای که با همه ظرفیت‌های دام پروری، تولید گوشت قرمز و حفاظت از منابع طبیعی، سال‌هاست با مشکلاتی همچون خشکسالی، کمبود آب، افت جمعیت دامی، ضعف راه‌های ارتباطی و نبود زیرساخت‌های خدماتی مواجه است. «غلامرضا نوری قزلجه» که در این سفر با جمعی از مدیران کل وزارتخانه، استاندار خراسان شمالی و مسئولان محلی همراهی می‌شد، به جای نشستن در اتاق‌های اداری در چادرهای عشایری پای درددل مردم نشست، وعده‌هایشان را شنید و از تصمیمات میدانی دولت سخن گفت. سفر وزیر جهاد کشاورزی، به منطقه عشایرنشین «تخته میرزا» از توابع شهرستان اسفراین، نمونه‌ای روشن از سیاست میدانی و مردم‌پایه دولت چهاردهم در مواجهه با مشکلات زیربنایی، معیشتی و زیست‌محیطی اقشار کمتر برخوردار است؛ دولتی که «حضور» را جایگزین «وعده» کرده و صدای واقعی مردم را از دل ایل و کوهستان می‌شنود. وزیر جهاد کشاورزی در جمع ریش‌سفیدان ایل‌های خراسان شمالی با بیان این که عشایر در خط مقدم تولید ملی و امنیت غذایی قرار دارند، گفت: عشایر فقط تولیدکننده گوشت نیستند؛ حافظان تنوع زیستی، مرزبانان اقتصادی و ستون‌های هویت فرهنگی ایران‌ هستند. وی افزود: دولت چهاردهم با رویکرد عقلانیت، انسجام در تصمیم‌گیری و اتکای به کارشناسان فنی، برنامه جامعی برای حمایت از عشایر تدوین کرده است که بخشی از آن، همین حضور در میدان و شنیدن مشکلات از زبان خود مردم است. 
​​​​​​​
 5 محور اصلی در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی
وزیر جهاد کشاورزی در جریان این سفر، از آغاز چندین برنامه اجرایی خبر داد که بخشی از آن‌ها در بودجه ۱۴۰۴ لحاظ شده و برخی نیز با تامین مالی از محل اعتبارات محرومیت‌زدایی اجرا خواهد شد. «نوری قزلجه» تاکید کرد که ما در وزارت جهاد کشاورزی 5 محور اصلی را در دستور کار داریم که به‌طور خاص در منطقه تخته میرزا نیز عملیاتی خواهد شد. نخست، پرداخت تسهیلات کم‌بهره برای نوسازی دام و تأمین علوفه است تا عشایر بتوانند با پشتوانه مالی مطمئن، ظرفیت دامی خود را بازیابی کنند و از فشار اقتصادی ناشی از خشکسالی و گرانی نهاده‌ها خارج شوند. دوم، اجرای طرح‌های آبخیزداری با هدف مقابله با خشکسالی، کنترل رواناب‌ها، افزایش نفوذپذیری خاک و حفاظت از منابع طبیعی است که نقشی تعیین‌کننده در پایداری معیشت عشایری ایفا می‌کند. سوم، ایجاد پایگاه‌های دامپزشکی سیار برای خدمات‌دهی سریع و در دسترس به دامداران در مناطق صعب‌العبور است، چرا که بسیاری از مشکلات مربوط به تلفات دامی و بیماری‌های واگیر، ناشی از نبود دسترسی به خدمات اولیه دامپزشکی است. چهارم، اصلاح و بازگشایی راه‌های عشایری در تخته میرزا و اتصال آن به محورهای مواصلاتی اصلی استان در اولویت قرار دارد؛ این موضوع نه‌تنها در جابه‌جایی دام و دسترسی به بازار تأثیرگذار است، بلکه در مواقع بحران و امدادرسانی نیز اهمیت حیاتی دارد. پنجمین محور، توسعه مشاغل مکمل عشایری است؛ از جمله فراوری محصولات دامی مانند لبنیات سنتی، تولید صنایع دستی منحصربه‌فرد عشایر و تقویت گردشگری بومی. این‌ها ظرفیت‌هایی است که می‌تواند اقتصاد عشایری را متنوع و پایدار کند و از وابستگی صرف به دامداری بکاهد. این اقدامات با همکاری استانداری، فراکسیون عشایری مجلس و نهادهای محلی در حال پیگیری است و ما امیدواریم به‌زودی شاهد نتایج ملموس آن در زندگی روزمره عشایر خراسان شمالی باشیم. 
عشایر؛ حافظان معیشت، شرافت، غیرت و افتخار
در میان دشت‌های آرام و بادهای سرگردان «تخته میرزا»، جایی که زندگی هنوز با چشمه و گوسفند و قالیچه‌های دست‌بافت معنا دارد، وزیر جهاد کشاورزی به همراه استاندار خراسان شمالی پای در چادری گذاشت که سایه‌اش هنوز با نام شهید روشن بود؛ چادری ساده، بی‌پیرایه با نفس مادری که قاب عکس فرزندش را با دستانی لرزان گرفته و سکوتی سنگین فضا را پر کرده بود تا آن که «غلامرضا نوری قزلجه» گفت: عشایر ما فقط حافظ معیشت کشور نیستند، حافظ شرافت، غیرت و افتخار این مرزند و اگر امروز ما مسئولیتی داریم، نخستین وظیفه‌مان ادای دین به کسانی‌ است که همه چیزشان را برای ایران فدا کردند؛ فرزندانشان، جوانی‌شان و آرامششان.
 نوید اجرای یک طرح
در کنار این دیدار پر از اندوه و احترام، وزیر، نوید اجرای طرحی را داد که رنگی از امید بر چهره خسته اما مقاوم خانواده‌ها نشاند: با تمام توان، اردوهای جهادی شامل تیم‌های آموزشی، بهداشت دام، مشاوره تغذیه و روانشناسی را به مناطق عشایری خواهیم فرستاد تا فقط در گفتار، که در عمل نیز کنار مردمی باشیم که سال‌ها بی‌ادعا ستون این کشور بوده‌اند.
 اولویت استفاده از ظرفیت‌های نخبگان عشایری
مادری با چادر مشکی و چشم‌هایی خسته اما روشن در گوشه چادر، آرام زمزمه می کرد؛ متوجه نمی شدم که چه می گوید ولی این شاید زیباترین نتیجه یک سفر بود؛ جایی که فاصله میان دولت و مردم در چادری ساده با اشک و لبخند از میان برداشته شد. یکی از نکات مهم مطرح‌شده در این سفر، تاکید وزیر بر نقش مشارکتی خود عشایر در اداره امورشان بود.وی گفت: دولت چهاردهم نه‌تنها برای مردم، که با مردم کار می‌کند و در طرح‌های توسعه عشایری، برنامه‌ریزی مشارکتی و استفاده از ظرفیت‌های نخبگان عشایری اولویت دارد.وزیر جهاد کشاورزی افزود: قرار است شوراهای تخصصی عشایری در هر شهرستان با عضویت نمایندگان دولت، بزرگان ایل، بانوان تولیدگر و جوانان تحصیل‌کرده تشکیل شود تا تصمیمات از پایین به بالا و با پشتوانه اجتماعی اتخاذ شود.
 تمرکز بر مناطق محروم، عشایری و حاشیه‌ای
 استاندار خراسان شمالی نیز در حاشیه این سفر با تاکید بر رویکرد دولت چهاردهم، گفت: دولت دکتر پزشکیان، دولتی است مبتنی بر آرامش، تخصص و پاسخگویی و تیم اقتصادی و اجتماعی دولت با تکیه بر تجربه و توان علمی، برای حل مسائل واقعی مردم پا به میدان گذاشته‌اند. «بهمن نوری» افزود: ما در خراسان شمالی از همان روزهای آغازین، تمرکز خود را بر مناطق محروم، عشایری و حاشیه‌ای قرار دادیم، چراکه معتقدیم توسعه واقعی از مرزها و حاشیه‌ها آغاز می‌شود، نه از مرکز. وی با اشاره به اهمیت حضور میدانی مدیران یادآور شد: اگرچه شرایط کشور آسان نیست، اما وقتی مسئولان در دل محرومیت‌ها قدم می‌گذارند، وقتی در چادر عشایر می‌نشینند و حرف مادران شهدا را می‌شنوند، این یعنی مردم تنها نیستند و این یعنی دولت، صدای مردم را بی‌واسطه و بی‌تکلف می‌شنود. استاندار خراسان شمالی تأکید کرد: ما آمده‌ایم تا بمانیم، تا بسازیم و تا همراه مردم، برای آینده‌ای بهتر گام برداریم. 
 تصمیم‌گیری شفاف و توسعه همراه با مردم
سفر «غلامرضا نوری قزلجه» به تخته میرزا، فقط بازدید از یک منطقه عشایری نبود؛ تمرینی واقعی برای سیاست‌ورزی اجتماعی، شنیدن بدون واسطه، تصمیم‌گیری شفاف و توسعه همراه با مردم بود. این سفر نشان داد که دولت چهاردهم نه‌تنها مشکلات را می‌بیند، بلکه برای حل آن‌ها برنامه، اراده و صداقت دارد. عشایر، به‌عنوان یکی از وفادارترین گروه‌های اجتماعی به نظام، حالا بار دیگر در متن سیاست‌گذاری‌های کلان قرار گرفته‌اند. عشایر خراسان شمالی‌ ۶۰۰ هزار واحد دامی در اختیار دارند و ۹۰ درصد درآمد آنان وابسته به دام است و مابقی از از محل تولید صنایع دستی، جمع آوری گیاهان دارویی و زراعت و باغداری تامین می شود. عشایر خراسان شمالی با جمعیتی بیش از ۳۰ هزار نفر که شامل سه درصد جمعیت استان می شود، در قالب ۲ ایل زعفرانلو و شادلو و ‌ ۳۸ طایفه با شیوه های سنتی کوچرو و نیمه کوچرو در این استان کوچروی می کنند.
10 صفحه اول