​​​​​​​
کاهش اشتها و کاهش حس چشایی از مهم ترین مشکلات دوران سالمندی است که باید با یک سری راهکارها این مشکل را در سالمندان حل کرد. به گزارش دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، برخی محققان بر این باورند که یک سوم سالمندان از دست دادن اشتها را تجربه می کنند و این تعداد ممکن است برای سالمندانی که در مراکز مراقبت از سالمندان زندگی می کنند بیشتر باشد. درباره این که چرا سالمندان غذا نمی خورند و نکات مفیدی برای تشویق سالمندان به خوردن و حفظ وزن سالم بیشتر بیاموزیم:
 نکات کلیدی
- کاهش وزن یا کاهش اشتها می تواند بخشی از روند پیری باشد: کاهش وزن ناخواسته در افراد مسن می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله شرایط پزشکی، داروها و چالش های اجتماعی یا عاطفی باشد و باید توسط یک متخصص پزشکی ارزیابی شود.
- برای تشویق افزایش اشتها و افزایش وزن در افراد مسن برنامه های روتین زمان غذا را تنظیم کنید(غذا را در دسترس تر کنید و طعم غذاها را با استغاده از گیاهان و ادویه ها تقویت کنید).
 چرا سالمندان از خوردن دست می کشند؟
تا حدی از دست دادن اشتها در افراد مسن سالم می تواند طبیعی باشد. روند پیری باعث ایجاد تغییراتی می شود که منجر به کاهش اشتها می شود. به همبن دلیل است که بسیاری از افراد مسن دیگر غذا نمی خورند، این تغییرات عبارتند از:
- تغییرات در ترکیب بدن، مانند کاهش توده عضلانی و تراکم استخوان که نیاز به انرژی را کاهش می دهد.
- کاهش فعالیت بدنی که متابولیسم را کاهش می دهد.
- تغییرات هورمونی مثل سطوح پایینتر هورمون گرلین(هورمون احساس گرسنگی).
- تاخیر در تخلیه معده که باعث می شود افراد بعد از غذا برای مدت طولانی تری احساس سیری کنند.
هنگامی که کاهش اشتها از آن چه در طول پیری انتظار می رود فراتر رود، می تواند به یک وضعیت پزشکی که نیاز به ارزیابی و درمان دارد مربوط شود.
 دلایل پزشکی کاهش اشتها یا کاهش وزن در سالمندان
کاهش وزن ناخواسته یا از دست دادن اشتها می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، مانند:
- بیماری های بدخیم مانند سرطان ها
- بیماری های غیر بدخیم مانند بیماری های مزمن کلیه
-داروهایی مانند آنتی هیستامین ها یا آنتی بیوتیک ها(با این حال کاهش دُز یا قطع داروها فقط تحت نظر پزشک صورت گیرد).
- شرایط سلامت روان مانند افسردگی
- مشکلات بلع یا جویدن
- مشکلات دندانی مانند حفره ها یا پروتزهای نا مناسب
- مشکل در تحرک و تهیه غذا
- عوامل اجتماعی مانند ناتوانی در تهیه مواد غذایی
بی اشتهایی و کاهش وزن در سالمندان می تواند به دلایل همپوشانی باشد، بنابراین ارزیابی پزشکی برای تعیین علت اصلی و موثرترین درمان ضروری است.
 خطرات کاهش وزن در سالمندان 
کاهش وزن پیشرونده در افراد مسن می تواند عواقب پزشکی جدی داشته باشد و حتی می تواند مرگ و میر را افزایش دهد. در صورت مشاهده کاهش وزن یا کاهش اشتها همراه با هر یک از این علایم جست و جوی ارزیابی پزشکی بسیار مهم است: ضعف، مشکل در حفظ تعادل یا افزایش سقوط، کم آبی بدن، عفونت های مکرر، افسردگی، شکستگی یا زخم های پوستی، کم خونی، تب، اسهال و درد؛ این علایم می تواند به دلیل اصلی یک اختلال سوتغذیه ، التهابی اشاره کند. به عنوان مثال تب می تواند نشانه یک بیماری خود ایمنی باشد که به بررسی بیشتر نیاز دارد. در موارد دیگر این علایم ممکن است نتیجه سوءتغذیه طولانی باشد؛ به عنوان مثال تغذیه نامناسب می تواند منجر به از بین رفتن پوست و تاخیر در بهبود زخم ها شود. کاهش وزن ناخواسته اگر مدت 6 تا 12 ماه از 5 درصد وزن فرد فراتر رود نگران کننده است. همه افراد با افزایش سن مقداری از توده عضلانی بدون چربی و کاهش تراکم استخوان را تجربه می کنند. تا زمانی که به 65 سالگی می رسیم اکثر ما به طور کلی افزایش وزن را متوقف می کنیم. بسیاری از ما ممکن است پس از این سن هرسال کاهش وزن داشته باشیم. توصیه می شود خانواده ها وزن سالمندشان را در فواصل زمانی منظم کنترل کنند و از این که متخصصان در هر ویزیت سالمند را وزن کشی کنند حمایت کنند. ارزیابی تغذیه ای تیم های مراقبتی بهداشتی برای سالمندی که دچار کاهش وزن شده با سوالاتی به این شرح  صورت می گیرد:
آیا در جویدن یا قورت دادن غذای خود مشکلی داشته اید؟ در سه ماه گذشته چقدر وزن کم کرده اید؟ آیا استرس های جدیدی را تجربه می کند؟
ارائه دهندگان همچنین ممکن است آزمایش های آزمایشگاهی یا تصویر برداری را برای رد علل زمینه ای تجویز کنند. در مواجهه با شرایط مزمن و روند طبیعی پیری، تشویق افراد مسن به خوردن بیشتر می تواند دشوار باشد. با این حال تنظیمات ساده ای وجود دارد که می توانید برای صرف غذا انجام دهید. اگر سالمند شما اخیراً وزن کم کرده، راه هایی وجود دارد که می توانید به طور طبیعی افزایش وزن را تحریک کنید. اگر مشکل شدید به نظر برسد یک متخصص ممکن است به افراد مسن تر توصیه کند که از جایگزین های غذایی استفاده کنند.
برای کاهش وزن خفیف تر و نا خواسته توصیه می شود:
- غذاهای کامل و پرکالری مانند ماست، پنیر، آجیل، کره بادام زمینی یا شیر 2 درصد تجویز کنید.
 - یخچال و فریزر را با میوه ها، سبزیجات و تنقلات آماده پر کنید.
- سرویس تحویل غذا در نظر بگیرید تا بار تهیه غذا از دوش سالمند خارج شود.
بسیاری از سالمندان به دلیل از دست دادن اشتها نیازهای تغذیه ای خود را برآورده نمی کنند. توصیه می شود این نکات را امتحان کنید:
- یک برنامه روتین برای وعده های غذایی ایجاد کنید، مانند وعده های غذایی با فاصله دو تا سه ساعت یا وعده های بزرگتر با فاصله 4 تا 5 ساعت. بدن ما به این الگو عادت می کند و یادآوری خوبی برای ارسال سیگنال های گرسنگی و تشنگی است.
- اطمینان حاصل کنید که افراد مسن در طول وعده های غذایی همراه کسی غذا بخورند.  سالمندانی که تنها غذا می خورند بعید است که منتظر غذا خوردن به تنهایی باشند بنابراین اشتهای زیادی ندارند.
- آن ها را تشویق کنید تا در گروه های اجتماعی جامعه شرکت کنند، به طور مستقیم با دوستان و خانواده غذا بخورند و اگر این موضوع ذهن آن ها را از برنامه ریزی برای غذاخوردن منحرف می کند خدمات تحویل غذا را در نظر بگیرند.
- هنگام آشپزی یا غذا خوردن، موسیقی مورد علاقه او را پخش کنید. او می افزاید این می تواند خلق و خوی آن ها را تقویت کند و اشتهای آن ها را افزایش دهد.
 - غذا را جذاب تر کنید.
- افزایش سن بر بوها و مزه ها تاثیر می گذارد، به همین دلیل است که ممکن است برای بهبود حس چشایی با دیدن فرد مورد علاقه نمک یا شکر اضافی استفاده شود. با این حال نمک و شکر اضافی نگران کننده است.
 نکات ذیل برای حل این مشکل توصیه می شود:
- آبلیمو یا لیموترش تازه را روی پاستا یا سبزیجات بچکانید یا کمی سرکه مانند سرکه بالزامیک اضافه کنید. این لمس اسید، شیرینی به همراه می آورد و طعم ها را برای خوردن جذاب تر می کند.
 - رنگ را به بشقاب خود برگردانید. داشتن رنگ های متنوع نه تنها یک وعده غذایی را جذاب تر می کند بلکه مواد مغذی آن را هم بیشتر می کند.
 - تا حد امکان از گیاهان دارویی استفاده کنید. گیاهان یا ادویه جات تازه و خشک تقویت کننده طعم عالی هستند.
 -زنجبیل، سیر یا پیاز می توانند غذا را زنده کنند؛ همچنین گیاهانی مانند آویشن، مریم گلی، ریحان و رزماری.
- اگر سالمند شما با بیزاری از طعم و بوی بعضی غذاها دست و پنجه نرم می کند. چند راه وجود دارد که می توانید به آن ها کمک کنید. این موارد را امتحان کنید:
- ورزش و فعالیت در فضای باز را تشویق کنید. ورزش منظم و بیرون رفتن از راه های طبیعی برای افزایش انرژی و افزایش گرسنگی است.
-  آدامس دارچین یا نعناع، آبکشی دهان یا مسواک زدن قبل از غذا هم می تواند مفید باشد.
- اطمینان حاصل کنید که مراقبت های بهداشتی و دندانپزشکی برای آن ها ارائه می شود تا اگر شرایط مزمن یا استفاده از دندان مصنوعی می تواند باعث بیزاری از غذا شود مشکل را حل کنند. حفظ اشتها و وزن سالم به افراد مسن اجازه می دهد تا کیفیت زندگی و رفاه کلی خود را در سنین بالا حفظ کنند. پرداختن به علت اصلی کاهش اشتها و کاهش وزن از طریق ارزیابی پزشکی و برخی اصلاحات در روال روزانه می تواند اطمینان حاصل کند که عزیزان شما از مواد غذایی موردنیاز خود تغذیه کنند و لذت ببرند.